Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Puławach
Rzymskokatolicka Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Puławach należy do archidiecezji lubelskiej. Parafię założono 30 września 1919 roku. Wyłoniła się ona z parafii włostowickiej. Aktualnie proboszczem jest ks. Prałat pułkownik Stanisław Gulak, który kanonicznie objął parafię dnia 6 czerwca 2021 roku. Zastąpił on ks. kan. Adama Szponara, który – po 15 latach proboszczowania - zmarł w 2021 r.
Liczba wiernych: 5297
Odpust: Wniebowzięcia NMP - 15 sierpnia
Topografia parafii (ulice): 3 Maja, 4 Pułku Piechoty, 6 Sierpnia, Aignera, al. Królewska, Centralna, Czartoryskich, Eustachiewicza, Gdańska, Głęboka, Izabeli, Kołłątaja, Krańcowa, Aleja Mała, Moniuszki, PCK, Piłsudskiego, Pusta, Rybacka, Staszica, Waryńskiego, Wąska, Wiejska, Żulinki.
Cmentarz założono w 1922 roku, powiększono w 1945 i 1970.
Księgi metrykalne: od 1919 roku.
Kościół parafialny
Kościół, a właściwie kaplicę pałacową rodziny Czartoryskich zaprojektował Christian Piotr Aigner, przy współudziale dekoratora Fryderyka Baumana. Inspiracją architekta był rzymski Panteon. Z tego powodu kaplica ma kształt przykrytej kopułą rotundy, do której wchodzi się przez koryncki sześciokolumnowy portyk. Wnętrze kościoła oświetla przeszklony otwór w kopule oraz okna nad galerią wspartą na 12 jońskich kolumnach. Książę Adam Kazimierz Czartoryski zaakceptował taki projekt w dniu 3 stycznia 1800 r.
Budowę kaplicy zakończono w 1803 roku, jednak ostateczne prace trwały aż do 1814 roku. W dniu 24 grudnia 1814 roku kaplica pałacowa została otwarta, a następnie w 1815 roku konsekrowana przez biskupa Wojciecha Józefa Skarszewskiego.
Kaplica została udostępniona na prośbę mieszkańców Puław, dla których kościół parafialny we Włostowicach znajdował się dość daleko. W tym celu książę Adam Kazimierz Czartoryski w dniu 17 czerwca 1817 poczynił starania u biskupa Wojciecha Skarszewskiego. Dzięki pozwoleniu biskupa od 23 grudnia 1819 roku w kaplicy mogły być odprawiane nabożeństwa. Po odzyskaniu niepodległości w dniu 30 września 1919 r. została erygowana samodzielna parafia w Puławach, a dawna kaplica pałacowa stała się kościołem parafialnym. W latach 30-tych dwudziestego wieku schody prowadzące do kościoła w formie 10 tarasów zostały zastąpione 24 stopniami.
Okres II Wojny Światowej naznaczył kościół pożogą, podczas której zniszczony został portyk i kopuła, które odbudowano w latach zaraz po zakończeniu wojny. Prace remontowe podjęto jeszcze w roku 1973. W roku 2006 usunięto posadzkę z 1803 roku i położono w jej miejsce nową. W 2021 r. nowy Proboszcz zastąpił zjedzone przez korniki ławki nowymi i uruchomił ogrzewanie kościoła.
